Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της 202ης Επετείου Ολοκαυτώματος, ο Δήμος Ηρωικής Πόλης Νάουσας τίμησε και φέτος το Ολοκαύτωμα της πόλης τον Απρίλη του 1822.
Το Ολοκαύτωμα της Νάουσας που κάθε χρόνο μνημονεύεται την Κυριακή του Θωμά, αποτελεί μία από τις τραγικότερες σελίδες της ιστορίας του Έθνους μας.
Στις εκδηλώσεις μνήμης της Κυριακής 12/5/2024 παρέστη, προσκεκλημένος του Δημάρχου της Ηρωικής Πόλης Νάουσας Νικολάου Κουτσογιάννη, ο Δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης και Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος Λάζαρος Κυρίζογλου.
Οι εκδηλώσεις περιελάμβαναν: Όρθρο και Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο µε τη συµµετοχή των Σεβασµιωτάτων Μητροπολιτών: Άρτης κ. Καλλινίκου, Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαµερίου κ. Θεοκλήτου, Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλης κ. Χρυσοστόµου, Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Πλάτωνος, Βεροίας, Ναούσης και Καµπανίας κ. Παντελεήµονος, επιμνημόσυνη δέηση, ρίψη Στεφάνου στον ποταμό της Αράπιτσας από τον εκπρόσωπο της Κυβέρνησης και κατάθεση στεφάνων από εκπροσώπους Αρχών και Φορέων στο Χώρο Θυσίας. Εκφώνηση του Πανηγυρικού της Ημέρας από τον κ. Πέτρο Στοΐδη, συνταξιούχο καθηγητή ιστορίας. Παρουσίαση του ιστορικού χορού «Μακρυνίτσα» προς τιμήν της θυσίας των Ναουσαίων Ηρωίδων γυναικών και, τέλος παρέλαση πολιτιστικών, αθλητικών σωματείων και φορέων, Σχολείων, τμημάτων Ελληνικής Αστυνομίας και Ελληνικού Στρατού. Μετά την παρέλαση , ο Δήμος Νάουσας παρέθεσε επίσημο γεύμα στο κτήμα Κυρ-Γιάννη.
Στις εκδηλώσεις μνήμης παρέστησαν επίσης ο Υφ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσιος Σταμενίτης, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, εκπρόσωποι των σωμάτων ασφαλείας, πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων καθώς και τα σχολεία της Νάουσας
Μετά τον επαναστατικό αναβρασμό στον Όλυμπο και την επικράτηση της Υψηλής Πύλης επί του Αλή Πασά, είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για την κήρυξη της Επανάστασης στην περιοχή. Στις 19 Φεβρουαρίου 1822, ανήμερα της Κυριακής της Ορθοδοξίας, ο Νάουσας Ζαφειράκης (Ζαφείρης Θεοδοσίου) ύψωσε την επαναστατική σημαία στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, μετά το τέλος της λειτουργίας.
Στις 21 Φεβρουαρίου, περίπου 1.800 έλληνες αγωνιστές κατευθύνθηκαν προς τη Μονή της Παναγίας Δοβρά και από εκεί επιτέθηκαν εναντίον της Βέροιας, χωρίς αξιόλογο αποτέλεσμα. Αντίθετα, σημαντική νίκη σημείωσαν οι επαναστάτες στις 12 Μαρτίου στη μονή της Δοβράς, με επικεφαλής τον αρματολό Γερο-Καρατάσο (Αναστάσιος Καρατάσος), τον Αγγελή Γάτσο και τον Ζαφειράκη, σε μάχη εναντίον 4.000 Τούρκων, που εγκατέλειψαν το πεδίο της μάχης με μεγάλες απώλειες (300 νεκροί και πολλοί τραυματίες).
Οι Τούρκοι, με νέες ενισχύσεις που έφθασαν στο μεταξύ από τη Θεσσαλονίκη, ανακατέλαβαν τη μονή και οργάνωσαν το σχέδιο για να πλήξουν τη Νάουσα, που ήταν η κύρια εστία του ξεσηκωμού στην περιοχή. Την επιχείρηση ανέλαβε ο Εμπού Λουμπούτ με μεγάλη στρατιωτική δύναμη. Στις 26 Μαρτίου, με επιστολή του κάλεσε τους επαναστάτες να καταθέσουν τα όπλα και μετά την αρνητική απάντησή τους, στρατοπέδευσε στη θέση Ροδιά στις 6 Απριλίου και άρχισε την πολιορκία της πόλης, την άμυνα της οποίας είχε ενισχύσει και ο κλεφταρματολός του Ολύμπου Διαμαντής Νικολάου.
Τη νύχτα της 12ης προς την 13η Απριλίου οι Τούρκοι κατόρθωσαν ύστερα από γενική επίθεση και σφοδρό κανονιοβολισμό να μπουν στην πόλη, όπου άρχισαν σφοδρές οδομαχίες. Ο Ζαφειράκης με τον Γερο-Καρατάσο, τον Διαμαντή Νικολάου και 500 άνδρες συνέχισαν επί τρεις μέρες τον αγώνα κλεισμένοι στον πύργο του Ζαφειράκη, και όταν ο κλοιός έγινε απειλητικός, κατόρθωσαν να διαφύγουν προς το Βέρμιο. Λίγο αργότερα, όμως, ο Ζαφειράκης και ο Γιαννάκης Καρατάσος (γιος του Γερο-Καρατάσου) έπεφταν νεκροί στη θέση Σοφολιό, όταν κυκλώθηκαν από τουρκικό απόσπασμα.
Μέσα στη Νάουσα οι σφαγές είχαν μεταβάλει την πόλη σε πραγματική κόλαση και σελίδες αυτοθυσίας και ηρωισμού γράφτηκαν από τις πιο ένδοξες της Επανάστασης. Στη θέση Σδουμπάνοι, στη γέφυρα της Αραπίτσας, δεκατρείς νέες για να αποφύγουν την ατίμωση έπεσαν στον καταρράκτη, ενώ άλλοι αγωνίστηκαν μέχρι την τελευταία στιγμή σώμα με σώμα, εναντίον των Τούρκων.
Με την κατάληψη της Νάουσας έσβησε ουσιαστικά η επανάσταση στη Μακεδονία, μολονότι οι Έλληνες δεν έπαυσαν να παρενοχλούν τους Τούρκους στην περιοχή, ενώ ο Γερο-Καρατάσος με 300 άνδρες κατέφυγε στη νότια Ελλάδα, όπου συνέχισε τον αγώνα.
